विलोम शब्द

 

  1. रात – दिन
  2. अमृत – विष
  3. अथ – इति
  4. अन्धकार – प्रकाश
  5. अल्पायु – दीर्घायु
  6. इच्छा – अनिच्छ।
  7. उत्कर्ष – अपकर्ष
  8. अनुराग – विराग
  9. आदि – अंत
  10. आगामी – गत
  11. उत्थान – पतन
  12. आग्रह – दुराग्रह
  13. एकता – अनेकता
  14. अनुज – अग्रज
  15. आकर्षण – विकर्षण
  16. उद्यमी – आलसी
  17. अधिक – न्यून
  18. आदान – प्रदान
  19. उर्वर – ऊसर
  20. एक – अनेक
  21. आलस्य – स्फूर्ति
  22. अर्थ – अनर्थ
  23. उधार – नगद
  24. उपस्थित – अनुपस्थित
  25. अतिवृष्टि – अनावृष्टि
  26. उत्कृष्ट – निकृष्ट
  27. उत्तम – अधम
  28. आदर्श – यथार्थ
  29. आय – व्यय
  30. स्वाधीन – पराधीन
  31. आहार – निराहार
  32. दाता – याचक
  33. खेद – प्रसन्नता
  34. गुप्त – प्रकट
  35. प्रत्यक्ष – परोक्ष
  36. घृणा – प्रेम
  37. सजीव – निर्जीव
  38. सुगंध – दुर्गन्ध
  39. मौखिक – लिखित
  40. संक्षेप – विस्तार
  41. घात – प्रतिघात
  42. निंदा – स्तुति
  43. मितव्यय – अपव्यय
  44. सरस – नीरस
  45. सौभाग्य – दुर्भाग्य
  46. मोक्ष – बंधन
  47. कृतज्ञ – कृतघ्न
  48. क्रय – विक्रय
  49. दुर्लभ – सुलभ
  50. निरक्षर – साक्षर
  51. नूतन – पुरातन
  52. बंधन – मुक्ति
  53. ठोस – तरल
  54. यश – अपयश
  55. सगुण – निर्गुण
  56. मूक – वाचाल
  57. रुग्ण – स्वस्थ
  58. रक्षक – भक्षक
  59. वरदान – अभिशाप
  60. शुष्क – आर्द्र
  61. हर्ष – शोक
  62. क्षणिक – शाश्वत
  63. विधि – निषेध
  64. विधवा – सधवा
  65. शयन – जागरण
  66. शीत – उष्ण
  67. सक्रिय – निष्क्रय
  68. सफल – असफल
  69. सज्जन – दुर्जन
  70. शुभ – अशुभ
  71. संतोष – असंतोष
  72. आतुर – शांत
  73. आगामी – विगत
  74. आरोह – अवरोह
  75. आचार – अनाचार
  76. आदत्त – प्रदत्त
  77. आदर – अनादर
  78. उचित – अनुचित
  79. आरम्भ – अंत
  80. आह्वान – विसर्जन
  81. आवृत – अनावृत
  82. आकर्ष – विकर्ष
  83. आद्र – शुष्क
  84. आच्छादित – अनाछ्दित
  85. आहार – अनाहार
  86. आशा – निराशा
  87. आधुनिक – प्राचीन
  88. आशीर्वाद – अभिशाप
  89. आसक्त – अनाशक्त
  90. आगमन – गमन
  91. आध्यात्मिक – भौतिक
  92. आस्था – अनास्था
  93. इच्छा – अनिच्छा
  94. इहलोक – परलोक
  95. ईश्वर – अनीश्वर
  96. ईर्ष्या – प्रेम
  97. उत्कर्ष – अपकर्ष
  98. उषा – संध्या
  99. उग्र – सौम्य
  100. उदार – अनुदार
  101. उपकार – अपकार
  102. उन्नति – अवनति
  103. उपयुक्त – अनुपयुक्त
  104. उपाय – निरुपाय
  105. एकांगी – सर्वांगीण
  106. ओखली – मूसल
  107. ओछा – गंभीर
  108. ओज – ओजहीन
  109. ओजस्विता – ओजहीनता
  110. ओजस्वी – ओजहीन
  111. ओट – प्रकट
  112. ओढ़ना – बिछाना
  113. ओतप्रोत – विलग
  114. औगत – सुगत
  115. औद्योगिक – अनौद्योगिक
  116. औपचारिक – अनौपचारिक
  117. औपचारिकता – अनौपचारिकता
  118. औघर – सुघर
  119. औंधा – सीधा
  120. औंधाना – सीधा करना
  121. औचक – अक्सर
  122. औचित्य – अनुचित्य
  123. औचक – नियमित
  124. औरत – मर्द
  125. औलाद – वालिद
  126. औवल – आखिर
  127. औहाती – विधवा
  128. कनिष्ठ – ज्येष्ठ
  129. कृष – स्थूल
  130. कृष्ण – शुक्ल
  131. ग्रामीण – शहरी
  132. छली – निश्चल
  133. छूत – अछूत
  134. जल – थल
  135. जन्म – मृत्यु
  136. जंगली – पालतू
  137. दयालु – निर्दयी
  138. धीर – अधीर
  139. नख – शिख
  140. निंदा – प्रशंसा
  141. पक्ष – विपक्ष
  142. पूर्ण – अपूर्ण
  143. परकीया – स्वकीया
  144. भद्र – अभद्र
  145. भाव – अभाव
  146. राग – विराग
  147. चल – अचल
  148. जटिल – सरल
  149. निर्मल – मलिन
  150. नस्वर अनश्वर –
  151. प्रभु – दास
  152. बाढ़ – सूखा
  153. मानव – दानव
  154. मिलन – विछोह
  155. रहित – सहित
  156. रात्री – दिवस
  157. लोभ – संतोष
  158. विपन्न – संपन्न
  159. विशुद्ध – दूषित
  160. विरोध – समर्थन
  161. शकुन – अपशकुन
  162. सामिष – निरामिष
  163. सूक्ष्म – स्थूल
  164. हास्य – रुदन
  165. तरुण – वृद्ध
  166. पंडित – मूर्ख
  167. पतिव्रता – कुलटा
  168. भूत – भविष्य
  169. मनुष्यता – पशुता
  170. मिथ्या – सत्य
  171. योगी – भोगी
  172. अग्नि – जल
  173. अनाथ – सनाथ
  174. अर्पण – ग्रहण
  175. अथ – इति
  176. अस्त – उदय
  177. अगम – सुगम
  178. अपेक्षा – उपेक्षा
  179. अकाल – सुकाल
  180. आयात – निर्यात
  181. असली – नकली
  182. अज्ञ – विज्ञ
  183. अमर – मर्त्य
  184. अधम – उत्तम
  185. आगामी – विगत
  186. आश्रित – अनाश्रित
  187. आरंभ – अंत
  188. आच्छादित – अनाच्छादित
  189. उषा – सौम्य
  190. उत्तीर्ण – अनुतीर्ण
  191. उपयुक्त – अनुपयुक्त
  192. ऋजु – कुटिल
  193. ऋणी – उऋण
  194. एकांगी – सर्वागीण
  195. ऐश्वर्य – दारिद्य
  196. कंकाल – शरीर
  197. कंगला – खुशहाल
  198. कंजूस – दानी
  199. कंटक – पुष्प
  200. कंठस्थ – विस्मरण
  201. कंपन – स्थिर
  202. कई – एक
  203. कगार – मँझधार
  204. कटरा – कटरी
  205. कटुता – मधुरता
  206. कटुक्ति – सूक्ति
  207. कट्टर – उदार
  208. कठिन – सरल
  209. कठोर – कोमल
  210. कड़वा – मीठा
  211. कथन – चुप्पी
  212. कथ्य – अकथ्य
  213. कद्रदान – नाकद्र
  214. कनिष्ठ – वरिष्ठ
  215. कपट – निष्कपट
  216. कपाल – पद
  217. कड़ा – मुलायम
  218. कड़ाह – कड़ाही
  219. कम – ज्यादा
  220. कमखर्च – खर्चीला
  221. कमीना – भला
  222. करतल – पदतल
  223. करार – बेकरार
  224. कपूत – सपूत
  225. कबूलना – नकारना
  226. कर्ज़दार – महाजन
  227. कर्ण कटु – कर्ण प्रिय
  228. कर्मशाला – विश्रामशाला
  229. कर्मशील – कर्महीन
  230. कलंक – निष्कलंक
  231. कलकल – शांत
  232. करीना – बेढंग
  233. करुण – निष्ठुर
  234. कृश – स्थूल
  235. ग्राम्य – शिष्ट
  236. गजब – सामान्य
  237. गठित – अगठित
  238. गठियाना – खोलना
  239. गठीला – ढीला
  240. गड़ना – निकलना
  241. गड़बड़ – सही
  242. गड्मड – सिलसिलेवार
  243. गंधाहारक – गंधदायक
  244. गंधीला – सुगन्धित
  245. गंभीर – सहज
  246. गँवई – शहरी
  247. गँवाना – पाना
  248. गँवार – शहरी ,होशियार
  249. गणतंत्र – राजतंत्र
  250. गणनीय – अगणित
  251. गण्य – नगण्य
  252. गत – आगत
  253. गति – अगति
  254. गतिमान – स्थिर
  255. गतिरोध – निर्विरोध
  256. ग़दर – शांति
  257. घंटा – घंटी
  258. घंटा – पल
  259. घटती – बढती
  260. घटाना – बढ़ाना
  261. घटाव – जोड़
  262. घटित – अघटित
  263. घनिष्ठ – बहिरंग
  264. घनेरा – नगण्य
  265. घमंडी – विनयी
  266. घमासान – सामान्य
  267. घाटी – पर्वत
  268. घायल – दुरुस्त
  269. घात – प्रतिघात
  270. घमंड – विनय
  271. घोषित – अघोषित
  272. रचना – विनाश
  273. रत – विरत
  274. राजतंत्र – प्रजातंत्र
  275. रिक्त – पूर्ण
  276. रंगीन – रंगहीन
  277. लोभी – संतोषी
  278. लेन – देन
  279. लौह – स्वर्ण
  280. वन – मरू
  281. विरह – मिलन
  282. विशालकाय – लघुकाय
  283. विश्वास – संदेह
  284. शासक – शासित
  285. शुचि – अशुचि
  286. शोषण – पोषण
  287. समास – व्यास
  288. सम्पद – विपद
  289. स्थावर – जंगम
  290. स्वकीया – परकीय
  291. सांगत – असंगत
  292. संत – असंत
  293. संश्लिष्ट – विश्लिष्ट
  294. वृष्टि – अनाविष्टि
  295. विवाद – निर्णय
  296. विशिष्ट – साधारण
  297. विस्तार – संक्षेप
  298. श्वेत – श्याम
  299. सदाशय – दुराशय
  300. सपूत – कपूत
  301. समाज – व्यक्ति
  302. ससीम – असीम
  303. संकीर्ण – उदार
  304. सूक्षम – स्थूल
  305. क्षम – अक्षम
  306. क्षर – अक्षर
  307. सुगम – दुर्गम
  308. सुभग – दुर्भग
  309. क्षुद्र – महान
  310. श्रव्य – दृश्य
  311. लघु – गुरु
  312. लौकिक – अलौकिक
  313. लिप्त – अलिप्त
  314. लुप्त – व्यक्त
  315. वसंत – पतझड़
  316. वाद – प्रतिवाद
  317. वास्तविक – अवास्तविक
  318. विकास – पतन
  319. विवादास्पद – निर्विवाद
  320. विनय – अविनय
  321. वृद्ध – बालक
  322. विश्वास – अविश्वास
  323. विषम – सम
  324. वीर – कायर
  325. विवेक – अविवेक
  326. विश्लेषण – संश्लेषण
  327. विजय – पराजय
  328. विस्मरण – स्मरण
  329. व्यावाहारिक – अव्यावाहारिक
  330. विमुख – सन्मुख
  331. वृहत – लघु
  332. वीरान – आबाद
  333. विस्तृत – संक्षिप्त
  334. वैतनिक – अवैतनिक
  335. व्यक्त – अव्यक्त
  336. श्रांत – अश्रांत
  337. व्यर्थ – सार्थक
  338. व्यय – आय
  339. व्यष्टि – समष्टि
  340. विद्या – अविद्या
  341. विरत – निरत
  342. विष – अमृत
  343. विशेष – सामान्य
  344. विपत्ति – संपत्ति
  345. विभक्त – अविभक्त
  346. विदुषी – अज्ञानी
  347. विद्वान – मूर्ख
  348. विशुद्ध – अशुद्ध
  349. वृद्धि – हास्र
  350. वादी – प्रतिवादी
  351. वैमनस्य – सौमनस्य
  352. विरागी – रागी
  353. विरोध – अवरोध
  354. शक्तिशाली – शक्तिहीन
और नया पुराने